| بهره‌گیری از ظرفیت موافقت‌نامه‌های بین‌المللی در تامین کالاهای اساسی (مطالعه موردی غلات، دانه‌های روغنی و موافقت‌نامه ایران-اوراسیا) |
| کد مقاله : 1104-13CIAES (R1) |
| نویسندگان |
|
مهدی کاظم نژاد *1، لیلا عزیزی2، سیده زهره حسینی امین3 1عضو هیات علمی و مشاور وزیر 2معاون دبیرخانه شورای قیمت گذاری 3رئیس کمیته سیاست تجاری شورای قیمت گذاری |
| چکیده مقاله |
| تامین نیازهای اساسی یک کشور از مهم‌ترین مسایل مربوط به سیاست‌گذاری است. بنابراین دسترسی به بازار کشورها در جهت رشد سریع تجارت از جمله مسائلی است که می‌بایست بدان توجه ویژه شود. بدین منظور بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای در حال توسعه جهت دستیابی به بازارهای هدف ایمن‌تر و کاهش موانع تجاری، سعی بر بهره‌گیری از توافق‌نامه‌های تجاری دارند. از آن‌جایی‌که ایران بخش قابل توجهی از نیازهای داخلی غلات و دانه‌های روغنی را به عنوان مهم‌ترین کالای اساسی بخش کشاورزی از محل واردات تامین می‌نماید، در این پژوهش تجارت غلات و دانه‌های روغنی ایران و پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در دوره زمانی 1395-1402، با استفاده از الگوی کاربردی اسمارت، پیامدهای ایجاد تجارت و انحراف تجارت غلات و دانه‌های روغنی ناشی از موافقت‌نامه موقت ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که تجارت غلات و دانه‌های روغنی بین ایران و پنج کشور اتحادیه طی چهار سال پس از اجرای موافقت‌نامه، در مقایسه با میانگین سه سال قبل ازاجرای آن به طور نسبی بهبود یافته است. نتایج به‌دست آمده از الگوی اسمارت بیانگر افزایش 6/13درصدی واردات غلات و دانه‌های روغنی، روغن خام و کنجاله از اتحادیه یادشده ناشی از کاهش تعرفه بوده که بخشی از آن ناشی از ایجاد تجارت و بخش دیگر ناشی از انحراف تجارت است. بنابراین استفاده از سازوکار موافقت‌نامه‌های بین‌المللی در دیپلماسی اقتصادی کشور است که می‌تواند در شرایط تحریم در تامین کالای اساسی مورد نیاز و بهبود امنیت غذایی کشور موثر واقع شود. لذا پیشنهاد می‌شود به منظور تامین پایدار کالاهای اساسی، تدوین استراتژی‌های میان‌مدت جهت بهره‌گیری از موافقت‌نامه‌های بین‌المللی در دستور کار دولت قرار گیرد. |
| کلیدواژه ها |
| غلات، دانه‌های روغنی، موافقت‌نامه تجارت ترجیحی ایران-اوراسیا، الگوی اسمارت. |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |