| اثرات اقتصادی و زیست محیطی سیاست های حمایتی دولت بر محصولات زراعی در دشت رامجرد استان فارس |
| کد مقاله : 1123-13CIAES (R1) |
| نویسندگان |
|
سمانه رحمانی *1، زهرا کوهی2، فاطمه فتحی3 1دانشجودکتری دانشگاه شیراز 2دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز 3دانشیار اقتصاد کشاورزی، دانشگاه شیراز |
| چکیده مقاله |
| دولت‌ها اغلب سیاست‌هایی برای حمایت و تأثیرگذاری بر تولیدات کشاورزی، عمدتاً برای تضمین امنیت غذایی، تقویت معیشت کشاورزان و همچنین جهت‌دهی آنان برای افزایش تولید محصولات‌استراتژیک کشاورزی اجرا می‌کنند. یارانه‌ها و حمایت‌های قیمتی از جمله این سیاستها هستند. تحقیق حاضر اثرات افزایش قیمت خرید تضمینی محصولات استراتژیک را تا سطح قیمت جهانی در قالب دو سناریو نرخ ارز بازار آزاد و ترجیحی بررسی می‌کند. همچنین اثرات حذف یارانه کودهای شیمیایی بر الگوی کشت، درآمد کشاورزان و مصرف نهاده‌ها با هدف تحلیل آثاردرآمدی و زیست‌محیطی در دشت رامجرد بررسی شد. در این راستا از مدل برنامه‌ریزی ریاضی مثبت (PMP) در سال زراعی 1401-1400 استفاده شد. نتایج نشان دادند در سناریو نرخ ارز بازار آزاد سطح زیر کشت محصولات آب‌اندوز بویژه گندم افزایش و در مقابل سطح زیر کشت محصولات آب‌بر همچون برنج و گوجه‌فرنگی کاهش می‌یابد. سناریوی نرخ ارز ترجیحی، سطح زیر کشت محصولات آب‌اندوز مانند کلزا و جو کاهش می‌یابد. درسناریوی حذف یارانه کودهای شیمیایی سطح زیر کشت گندم کاهش یافته واین سناریو با 2/1% بیش‌ترین کاهش مصرف آب را به همراه داشت. میانگین درآمد کشاورزان در دو سناریو اول افزایش می‌یابد اما در سناریو سوم کاهش قابل توجهی در درآمد کشاورزان مشاهده می‌شود. مصرف انواع کود شیمیایی نیز تحت دو سناریوی اول افزایش می‌یابد اما در سناریوی سوم کاهشی در مصرف کود نیتراته مشاهده نمی‌شود. درمجموع نتایح نشان داد که افزایش قیمت محصولات استراتژیک ممکن است منجر به تغییرات در الگوهای کشت شود که می‌تواند بر مصرف آب و درآمد کشاورزان تأثیر بگذارد. از سوی دیگر، حذف یارانه‌‌ی کودهای شیمیایی به نظر می‌رسد تأثیر منفی بر درآمد کشاورزان داشته، اما منجر به روش‌های کشاورزی پایدارتر می‌شود که از آنها می‌توان به کاهش مصرف آب و سطح زیر کشت محصولات آب‌بر اشاره کرد. نتایج این مطالعه می‌تواند به سیاست‌گذاران در مورد تأثیرات اقتصادی و زیست‌محیطی احتمالی سیاست‌های کشاورزی یاری رساند. |
| کلیدواژه ها |
| سیاست حمایت دولت، نرخ ارز، الگوی بهینه کشت، مصرف آب، برنامه ریزی ریاضی مثبت |
| وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |