اطلس ناهنجاری قیمت مواد غذایی در استانهای ایران |
کد مقاله : 1017-13CIAES (R1) |
نویسندگان |
مهدی شعبان زاده خوشرودی *1، ابراهیم جاودان2، محسن رفعتی3 1استادیار اقتصاد کشاورزی، موسسه پژوهشهای برنامهریزی، اقتصاد کشاورزی و توسعه روستایی، تهران، ایران 2عضو هیئت علمی (استادیار اقتصاد کشاورزی) 3استادیار اقتصاد کشاورزی |
چکیده مقاله |
در مطالعه حاضر به تحلیل منطقهای ناهنجاری قیمت مواد غذایی در ایران پرداخته شده است. جهت رسیدن به این هدف ابتدا شاخص ماهانه ناهنجاری قیمت مواد غذایی (IFPA) برای گروههای کالایی و استانهای مختلف برای دوره زمانی 1401-1397 محاسبه شد. در ادامه به منظور به دست آوردن درک بهتر از ناهنجاری قیمت در استانها، دلیل تفاوت میان استانهای مختلف، شناسایی استانهای دارای رفتار مشابه و ترسیم اطلس ناهنجاری قیمت مواد غذایی استانهای کشور از روش خوشهبندی K-means استفاده شد. نتایج نشان داد که طی سالهای مورد مطالعه، بالاترین ناهنجاری قیمت مواد غذایی به ترتیب مربوط به استانهای ایلام، قزوین، زنجان و مازندران بوده است. ضمن آن که استانهای سیستان و بلوچستان، هرمزگان، خراسان جنوبی و آذربایجان شرقی نیز در دوره مذکور کمترین ناهنجاری قیمت مواد غذایی را داشتهاند. در ادامه استانها در 6 خوشه طبقهبندی شدند. در همه خوشهها میان مخارج و ناهنجاری، ارتباط مستقیم وجود داشته و استانهایی که در آنها مخارج واقعی برای خرید مواد غذایی و یا همان تقاضا برای مواد غذایی بالاتر بوده، ناهنجاری قیمت نیز بالاتر بوده است. میزان مخارج خانوار برای مواد غذایی در استانهای واقع در خوشه اول شامل سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی، کرمان و هرمزگان نسبت به سایر استانها پائینتر بوده است؛ از آن جا که این استانها جزو استانهای محروم کشور هستند، لذا خانوارها به علت سطح درآمد پائین، تقاضای مصرفی کمتری داشته و بنابراین ناهنجاری قیمت مواد غذایی در این استانها نسبت به سایر استانها پائینتر بوده است. در نقطه مقابل در استان-های واقع در خوشه سوم شامل تهران، مازندران و البرز، مخارج واقعی خانوار برای مواد غذایی نسبت به سایر استانها بالاتر بوده است. |
کلیدواژه ها |
ناهنجاری قیمت مواد غذایی، روش خوشهبندی K-means، مخارج خانوار، استانهای ایران. |
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی |