چالش ها، موانع و راهکارهای تشکیل بانک آب در ایران
کد مقاله : 1054-13CIAES (R1)
نویسندگان
نیکتا لطافت *1، محمد حسن طرازکار2
1دانشگاه شیراز
2دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز
چکیده مقاله
تغییرات آب و هوایی باعث کاهش تدریجی دسترسی به منابع آب در مناطق خشک و نیمه خشک در سراسر جهان شده است. یکی از مهم‌ترین سیاست‌ها و راه‌حل‌های کارشناسان در جهت مقابله با کمبود آب، سیاست مدیریت همزمان عرضه و تقاضای آب از طریق بازار آب در قالب بانک آب است. بانک آب مناسب‌ترین راه‌حل انعطاف‌پذیر در سیستم حقوق آب و مدیریت کم آبی محسوب می‌شوند. ضرورت اصلی تشکیل بانک آب، در شرایط بحرانی آب ایران به این دلیل است که بخش کشاورزى اصلی‌ترین استفاده کننده منابع آب ایران به شمار می‌رود و ارتقای بهره‌ورى آب در بخش کشاورزی و امکان مبادله مازاد آب، ضروری است. یکی از مهمترین مزایای بانک آب، ذخیره استراتژیک بلند‌مدت برای افزایش امنیت آب و کنترل عرضه آب در زمان‌ بحران خشکسالی با افزایش انعطاف‌پذیری در نقل و انتقالات است. همچنین بانک‌های آب می‌توانند در صورت سرمایه‌گذاری و مدیریت درست، مزایای اقتصادی و محیط زیستی را داشته باشند. مهمترین چالشی بانک آب این است که راه اندازی بانک آب در تمام دشت‌ها امکان پذیر نیست و ابتدا باید در هر منطقه به امکان سنجی آن پرداخت. در این میان توجه به ارزش نهایی آب برای محصولات مختلف کشاورزی منطقه بسیار ضروری است. همچنین لازم است تمامی چاه‌های آب به دستگاه‌های شمارنده هوشمند مجهز شوند. در آخر تهیه زیر ساخت های نرم افزاری، یعنی حسابداری آب نیز از الزامات راه‌اندازی بانک آب در ایران است.
کلیدواژه ها
بانک آب ، بازار آب، عرضه و تقاضای آب
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی