بررسی آثار رفاهی افزایش قیمت واردات کشاورزی در ایران
کد مقاله : 1108-13CIAES (R2)
نویسندگان
حسین نوروزی1، علی کیانی راد *2
1دبیر انجمن اقتصاد کشاورزی ایران
2موسسه پژوهش های برنامه‏ ریزی، اقتصادکشاورزی وتوسعه روستایی
چکیده مقاله
در مطالعه حاضر، به منظور بررسی آسیب‌پذیری مصرف‌کنندگان ایرانی مقادیر واردات شش گروه کالایی گروه غلات شامل برنج، گندم، ذرت و جو، گروه گوشت شامل گوشت گوسفند، گوشت گاو و گوشت مرغ، گروه روغن‌های خوراکی شامل روغن سویا، روغن آفتابگردان، روغن ذرت و کره، چای، پنیر و شکر استخراج شدند و برای محاسبه‌ی ضرایب قیمتی و درآمدی مواد غذایی و در نتیجه کشش‌های قیمتی و درآمدی (مخارج) مواد غذایی، سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل درجه دوم برآورد گردید. در مرحله بعد از معیار CV برای شبیه‌سازی آثار 4 سناریو تعریف شده استفاده گردید و اثرات رفاهی سناریوهای چهارگانه مورد بررسی قرار گرفت. در این پژوهش، سناریوهای چهارگانه بدین صورت تعریف شدند؛ 1) تغییر قیمت جهانی موادغذایی، 2) افزایش هزینه‌های تولید ناشی از افزایش قیمت نهاده‌های وارداتی در تولید گروه‌های کالایی مورد بررسی، 3) افزایش قیمت ناشی از حذف ارز ترجیحی و 4) افزایش شاخص قیمت جهانی مواد غذایی پس از حمله روسیه به اوکراین. یافته‌های این تحقیق موید این مطلب است که بیشترین اثرات منفی رفاهی ناشی از نرخ ارز ترجیحی بوده است که به طور متوسط باعث افزایش حدود 24 درصدی مخارج اولیه در مخارج خانوارها شده است. لذا با توجه اینکه آثار حذف ارز ترجیحی اکنون بهتر قابل اندازه‌گیری است، دولت در سیاست‌های اتخاذ شده بازنگری نموده و در صورت نیاز با باز تعریف سیاست‌های هدفمندتر و دقیق‌تر، رفاه خانوارها را که در اثر حذف نرخ ارز ترجیحی کاهش یافته است، را جبران نماید. در واقع سیاست‌های اقتصادی باید به ترتیبی طراحی شود که ترکیب بهینه‌ای از عدالت و کارایی تحقق یابد و آثار منفی رفاهی سناریوهای مورد بررسی گروه‌های کم درآمد جبران شود.
کلیدواژه ها
سیستم تقاضای تقریبا ایده‌آل درجه دو، ارز ترجیحی، متغیر جبرانی، ایران
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی