عوامل مؤثر بر کارایی انرژی تولید سیب‌زمینی در شهرستان اردبیل

کد مقاله : 1190-13CIAES (R1)

نویسندگان

الهه قاسمی *، قادر دشتی دانشگاه تبریز

چکیده مقاله

در دهه‌های اخیر توجه به مؤلفه انرژی از جمله اهداف مهم توسعه پایدار به‌شمار می‌آید چرا که این مؤلفه از یک-سو نقش تعیین‌کننده و مهمی در رشد اقتصادی دارد و از سوی دیگر استفاده مازاد و بیش از حد نیاز از آن اثرات مخرب و جبران‌ناپذیری بر محیط‌زیست و منابع طبیعی به‌همراه دارد. در این راستا مطالعه کارایی انرژی و بهینه-سازی مصرف آن در فرآیند تولید محصول بیش از پیش نمایان می‌شود. بدین‌ترتیب هدف مطالعه حاضر ارزیابی عوامل موثر برکارایی انرژی تولید سیب‌زمینی در شهرستان اردبیل می‌‌باشد. جمع‌آوری اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسشنامه از 160 کشاورز سیب‌زمینی‌کار شهرستان اردبیل صورت گرفته و سپس داده‌ها با استفاده از هم-ارزهای استاندارد به میزان انرژی تبدیل شد. جهت نیل به هدف تحقیق از رهیافت تولید مرزی تصادفی همراه با مدل عدم‌کارایی استفاده به‌عمل آمد. نتایج نشان داد که میانگین کارایی انرژی مزارع 15/86 درصد به‌دست آمد که در صورت استفاده بهینه و اصولی از منابع انرژی در فرآیند تولید محصول می‌توان انرژی خروجی محصول را حدود 14 درصد افزایش داد. مواردی نظیر سن، تجربه، سطح زیرکشت ، مالکیت اراضی و شغل اصلی کشاورز تأثیر مثبت و معنی‌داری بر ‌‌کارایی دارند. در واقع هرچه سطح زیرکشت محصول افزایش یابد عدم‌کارایی کاهش و لذا کارایی انرژی محصول سیب‌زمینی بهبود پیدا خواهد کرد. بنابراین ایجاد بستر مناسب جهت فعالیت افراد با تجربه و دارای شغل اصلی کشاورزی و نیز بسترسازی برای افزایش سطح زیرکشت می‌تواند صرفه‌های ناشی از مقیاس تولید سیب‌زمینی را قوت بخشد.

کلیدواژه ها

اردبیل، سیب‌زمینی، رهیافت مرزی تصادفی، کارایی انرژی

وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی