جایگاه محصولات زراعی اصلی استان گلستان از لحاظ درآمد و مزیت نسبی(مطالعه موردی شهرستان‌های گرگان و گنبدکاوس)
کد مقاله : 1241-13CIAES (R1)
نویسندگان
نورمحمد آبیار *1، شجاعت زارع2، حسن علی بخشی3
1عضو هیئت علمی
2استادیار پژوهش مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
3کارشناس امور اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی مرکز تحقیقات و اموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس
چکیده مقاله
الگوی کشت به عنوان یکی از ضروریات بخش کشاورزی در اولویت وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفته است. در تعیین الگوی کشت افزون بر مسایل اقلیمی و هزینه و درآمد محصولات باید به این نکته نیز توجه داشت که با توجه به محدودیت منابع تولید، محصولاتی انتخاب شوند که مزیت نسبی داشته باشند. در این تحقیق، با روش هزینه منابع داخلی(DRC) ابتدا شاخص مزیت نسبی مهم‌ترین محصولات زراعی دو شهرستان گرگان و گنبدکاوس استان گلستان تعیین گردیدند. در گام دوم در هر یک از دو شهرستان، محصولات مورد بررسی بر مبنای رتبه مزیت نسبی و رتبه درآمد خالص آنها مورد مقایسه قرار گرفتند. بر مبنای نتایج برخی محصولات از نظر رتبه درآمد خالص و رتبه مزیت نسبی بیشترین قرابت را داشته‌اند. بنابراین قرار گرفتن چنین محصولاتی در الگوی کشت زارعین، ضمن اینکه منافع اقتصادی زارعین را بیشینه می‌کند، بر منافع اجتماعی نیز خواهد افزود. افزون بر این برخی محصولات نیز از نظر درجه مزیت نسبی و درآمد خالص قرابت کمتری دارند. در صورتی که منافع اجتماعی مد نظر باشد با توجه به این نتایج باید سیاست‏های بازار به نحوی تغیر کند که دو شاخص درجه مزیت نسبی و درآمد خالص محصولات همبستگی و قرابت بیشتری داشته باشند تا محصولاتی در الگوهای کشت زارعین قرار گیرند که افزون بر درآمد خالص از مزیت نسبی نیز برخوردار باشند. کشت و تولید محصولاتی که از منظر مزیت نسبی و درآمد خالص همبستگی و قرابت بالایی ندارند، می‌تواند نوعی تناقض بین منافع اقتصادی فردی بهره‌برداران و منافع اجتماعی ایجاد نماید.
کلیدواژه ها
شاخص هزینه منابع داخلی، الگوی کشت، رتبه مزیت نسبی، استان گلستان
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر