کشاورزی قراردادی در ایران: از تئوری تا عمل
کد مقاله : 1250-13CIAES (R1)
نویسندگان
محمد خالدی *
Assisstant Research Professor in Agricultural Economics
چکیده مقاله
طی سال های اخیر توسعه کشاورزی قراردادی به عنوان یکی از اولویت های اصلی وزارت جهاد کشاورزی، مطرح بوده و در برنامه وزرای مختلف به عنوان یکی از ابزارهای گذار از کشاورزی سنتی به کشاورزی تجاری مورد تاکید قرار گرفته است. اینکه این رویکرد تا چه میزان در راستای مبانی نظری بوده و در دستیابی به اهداف مدنظر سیاست گزاران موفق عمل کرده است، نیاز به مطالعه و بررسی دقیق دارد. لیکن، قبل از هر چیز بررسی و تحلیل اقدامات انجام شده طی سال های گذشته می تواند در ترسیم درست جهت گیری آینده حایز اهمیت باشد. این مطالعه ضمن اشاره مختصری به مبانی نظری مرتبط با کشاورزی قراردادی، اقدامات انجام شده توسط دولت طی سال های اخیر برای توسعه کشاورزی قراردادی را ارایه می دهد. در حالیکه از ابلاغ منشور توسعه کشاورزی قراردادی بیش از 5 سال می گذرد، مهمترین اقدامات سیاست گزاران در توسعه کشاورزی قراردادی تشکیل کارگروه ملی کشاورزی تجاری و کارگروه ملی کشاورزی قراردادی با حضور بخش خصوصی، تدوین زنجیره های ارزش اولویت‏ دار محصولات کشاورزی برای توسعه کشاورزی قراردادی به تفکیک استان ها و محصولات، تدوین الگوی تامین مالی کشاورزی قراردادی و دستورالعمل های مرتبط توسط بانک مرکزی و وزارت امور اقتصادی و دارایی به عنوان یک روش نوین تامین مالی زنجیره ارزش در بخش کشاورزی، تدوین فرآیندهای اجرایی تامین مالی و شناسایی مجریان و پشتیبانان کشاورزی قراردادی در حوزه های مختلف و نهایتاً زمینه سازی برای استفاده از منابع یارانه دار برای تامین مالی کشاورزی قراردادی بوده است. بررسی های انجام شده نشان می هد، با وجود موفقیت نسبی در نهادسازی در زمینه توسعه کشاورزی قراردادی با محوریت بخش خصوصی، یکی از دغدغه های اصلی توسعه کشاورزی قراردادی دولتی نمودن آن و تمرکز بر شرکت ها و موسسات دولتی و نیمه دولتی برای اجرای این الگو می باشد.
کلیدواژه ها
کشاورزی قراردادی، زنجیره عرضه، کشاورزی تجاری، ایران
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی